- Zusatztext
Marxin yabancilasma ile ilgili metinlerden hazirlanan bu derleme, okura, Marxin Yahudi Sorunu gibi genclik dönemi ürünlerinden baslayarak Kapital gibi olgunluk dönemi yapitlarina kadar kronolojik olarak, marksist düsüncenin bu temel kavraminin izini sürme olanagi sagliyor.
Önsözden
Yayimcinin NotuKarl Marxin Yabancilasma ile ilgili metinlerinden hazirlanan bu derleme Yabancilasma adi ile Sol Yayinlari tarafindan basilmistir.
ICINDEKILER
9 Derleyenin Sunus Notu
YAHUDI SORUNU
13 Hiristiyanligin Tam Bir Din Olarak, Insanin Kendisine ve Dogaya Yabancilasmasini Teorik Bakimdan Tamamlamasi
HEGELIN HUKUK FELSEFESININ ELESTIRISINE KATKI. GIRIS
16 Elestiri, Zincirleri, Her Yanini Örten Imgesel Ciceklerden, Insan Süssüz ve Umut Kirici Zincirler Tasisin Diye Degil, Ama Onlari Atsin ve Canli Cicegi Devsirsin Diye Arindirdi
1844 ELYAZMALARI
19 Isci, Kendi Emek Ürünü Karsisinda, Yabanci Bir Nesne Karsisindaki ile Ayni Iliski Icindedir
35 Fizyokrasi, Yalnizca Toprak Mülkiyetini, Yabancilasmis Insan Durumuna Getirir
40 Insanal Özyabancilasmanin Kaldirilisi Komünizm
44 Özel Mülkiyet Bizi Öylesine Aliklastirmistir ve Sinirli Kilmistir ki Bir Nesne Ancak Ona Malik Oldugumuz Zaman Bizimdir
50 Sosyalizm Insanin Özsel Gücünün Yeni Belirtisi ve Insanal Özün Yeni Bir Zenginlesmesi
54 Isbölümü, Emegin Toplumsal Özlügünün Yabancilasma Cercevesi Icindeki Iktisadi Disavurumudur
55 Feuerbach, Felsefenin, Insan Yabancilasmasinin Bir Baska Bicimi Oldugunu Tanitlar
57 Görüngübilimde Görünen Cesitli Yabancilasma Bicimleri, Bilincin ve Özbilincin Cesitli Bicimlerinden Baska Bir Sey Degil
66 Hegelin Yanlis Olguculugunun ve Görünüsten Baska Bir Sey Olmayan Elestiriciliginin Kökü
KUTSAL AILE
78 Bay Edgar, Tikel Bir Varlik Durumuna Getirdigi Sevgiyi Insandan Ayirarak ve Ona Bagimsiz Bir Varolus Vererek, Sevgiyi Bir Tanri Yapar
79 Proletaryada Insan, Gercekte Kendi Kendini Yitirmis Ama Ayni Zamanda da Bu Yitirmenin Teorik Bilincini de Kazanmistir
84 Proudhon Iktisadi Yabancilasmayi, Iktisadi Yabancilasma Cercevesinde Kaldirir
87 Onlar Mülkiyetin, Sermayenin, Paranin, Ücretli Emegin vb., Varliklarinin Yabancilasmasinin Somut Sonuclari Olduklarini Bilirler
90 Ayaga Kalmak Icin Düsüncede Ayaga Kalkmak Yetmez
93 Kendi Yasaminin, Örnegin Mülkiyet, Sanayi, Din, vb. Gibi Kendisine Yabancilasmis Ögelerinin Dizginsiz Hareketini Kendi Öz Özgürlügü Olarak Gören Bireyin Görünüste Bireysel Bagimsizligi, Gercekte Onun Köleligi ve Insandisiligidir
FEUERBACH ÜZERINE TEZLER
96 Feuerbach, Dinsel Özyabancilasma Olgusundan, Dünyanin Biri Dinsel Dünya, Öteki Cismani Dünya Olmak Üzere Ikilesmesi Olgusundan Hareket Eder
ALMAN IDEOLOJISI
97 Yabancilasmanin Katlanilmaz Bir Güc Haline Gelmesi ve Ortadan Kaldirilmasi
103 Bugün Öz Faaliyet ile Maddi Yasamin Üretimi Öylesine Birbirinden Ayrilmistir ki, Maddi Yasam Amac Gibi Görünmekte ve Maddi Yasamin Üretimi, Yani Calisma da Arac Gibi Görünmektedir
107 Bireylerin Iliskilerinin Kendilerine Karsi Bir Özerklige Ulasmasi
GRUNDRISSE
109 Para Toplumun Gezen Rehini Olarak Ise Yarar, Bireyler Onun Kendi Toplumsal Iliskisini Nesne Olarak Kendilerine Yabancilastirdiklari Icin Toplumsal Bir Özellige Sahip Olur
117 Isci, Sermayenin Gücü Olarak, Ötekinin Erki Olarak, Emeginin Yaratici Gücü Ölcüsünde Yoksullasir
120 Nesnelesmis Emek, Canli Emek Tarafindan Kendi Ruhu ile Donatilmistir ve Onun Karsisinda Yabanci Bir Güc Olarak Yerlesmistir
128 Nesnelesmis Ötekinin Emegi Üzerinde Mülkiyet, Canli Ötekinin Emegini Maledinmenin Tek Kosulu Olarak Ortaya Cikar
131 Emegin Nesnel Kosullari, Canli Emek-Gücü Karsisinda Öznel Varolus Kazanir
133 Sermaye, Ötekinin Emeginin Mülkiyeti Olarak ve Giderek Egemen Özne Olarak Ortaya Cikar
135 Insanin Icinde Yatanin Eksiksiz Gelistirilmesi, Burjuva Iktisadinda Toptan Yabancilasma Olarak, Kendinde Amacin Tümüyle Dissal Bir Zorlamaya Kurban Edilisi Olarak Görünür
138 Egemenlik Iliskisi, Bir Baskasinin Iradesinin Mülk Edinilmesini Öngörür
143 Emegin Kendi Nesnel Kosullariyla Bir Kez Daha Kendi Mülkü Olarak Iliski Kurabilmesi Icin, Özel Degisimin Yerini Bir Baska Sistemin Almasi Gerekir
144 Emegin Kendi Nesnel Kosullariyla Iliskisi, Ötekinin Mülkiyetiyle Iliskisi Gibidir Emegin Yabancilasmasi
146 Bireyin Düsünülmüs ya da Imgelenmis Evrenselligi Degil Ama Onun Gercek ve Düsüncel Iliskilerinin Evrenselligi
148 Degisim Kendi Karsitina Dönüsür. Özel Mülkiyet Yasalari, Iscinin Mülksüzlügüne ve Emegine Yabancilasmasina Dönüsür
150 Nesnelesme Süreci, Gercekte, Emek Acisindan Yabancilasma Süreci Olarak ya da Sermaye Acisindan Ötekinin Emeginin Maledinilmesi Olarak Ortaya Cikar
ARTI-DEGER TEORILERI
153 Emegin Maddi Kosulu ile Emek-Gücünün Kendisinin Ayristigi, Birinin Digerine Yabancilastigi Varsayilir
156 Sermaye Ancak Emegin Kendi Maddi Kosullarinin, Bunlar Emege Yabancilastirildigi Zaman, Emek Üzerindeki Gücü Olarak; Ücretli Emegin Bir Kosulu Olarak, Ücretli Emegin Bicimlerinden Yalnizca Biri Olarak Deger Üretir
157 En Basit Bicimlerinde, Kendileri Dogal Ögeler Olan Üretim Kosullarinin Yabancilasmasi
160 Sermaye Bu Bagimsiz Bicimi Kazandiktan Sonra Canli Emek Karsisinda Kapitalistte Kisilesir. Burada Bir Kez Daha, Daha Önce Para Konusu Üzerinde Dururken Fetisizm Terimiyle Adlandirdigimiz Seyle, Iliskinin Tersyüz Edilmesiyle Karsi Karsiya Bulunuyoruz.
164 Emek-Gücü ile Sermaye Biciminde Bagimsiz Hale Gelen Nesnel Emek Kosullari Arasindaki Karsitlik ve Yabancilasma Sürekli Artmaktadir
KAPITAL
166 Katlari Sislerle Kapli Din Aleminde, Insan Beyninin Ürünleri, Bagimsiz Canli Varliklar Gibi Görünür, ve Hem Birbirleriyle, Hem de Insanoglu ile Iliski Icine Girerler. Metalar Aleminde de Durum Aynidir
182 Sermaye Iliskisi, Emekciyi Kendi Emegini Maddelestirdigi Araclarla Karsi Karsiya Koyan Ic Bagintiyi, Yabancilasmanin Ardina Gizler
183 Toplumla Karsitlik Icersinde Bir Nesne, Kapitalistin Güc Kaynagi Olan Bir Sey Biciminde Yabancilasmis, Bagimsiz Toplumsal Bir Güc Sermaye
185 Sermayenin Yabancilasmis Niteliginin, Emekle Olan Karsitliginin, Fiil Sömürü Sürecinin Disinda Bir Yere, Yani Faiz Getiren Sermayeye Aktarilmasi
187 Faiz, Karin, Yani Faal Kapitalistin Isciden Sizdirdigi Arti-Degerin Bir Parcasindan Baska Bir Sey Olmadigi Halde, Simdi Tam Tersine, Faiz, Sanki Sermayenin Tipik Ürünü, Asil Ögesi Olarak Görünür
190 Kar, Üretim Araclarinin Sermayeye Dönüsmesinden, Yani Bu Üretim Araclarinin Gercek Üreticiler Karsisinda Yabancilasmalarindan, Bir Baskasinin Mülkiyeti Olarak, Baskalarinin Arti-Emegine Sirf Bir Elkoyma Olarak Görünür
191 Vülger Ekonomi Politik... Ekonomik Iliskilerin Yabancilasmis Dis Görüntüleri... Seylerin Özü...
193 Özgürlük Alemi, Ancak Emegin Zorunluluk Aleminin Bittigi Yerde Baslar
196 Emek Kosullarinin, Emege Yabancilastirilmasi ve Sermayeye Dönüstürülmesi
198 Emegin Bütün Toplumsal Üretken Gücleri, Emegin Kendisinden Degil de, Sermayenin Rahminden Doguyormus Gibi Göründügü Icin, Sermaye Gizemli Bir Varlik Haline Gelir
200 Arti-Degerin Bir Kismi, Topraga Bagli Göründügü Icin, Arti-Degerin Cesitli Kisimlarinin Karsilikli Yabancilasmasi Tamamlanmis, Icsel Baglar Tamamen Kopmustur
Marxin yabancilasma ile ilgili metinlerden hazirlanan bu derleme, okura, Marxin Yahudi Sorunu gibi genclik dönemi ürünlerinden baslayarak Kapital gibi olgunluk dönemi yapitlarina kadar kronolojik olarak, marksist düsüncenin bu temel kavraminin izini sürme olanagi sagliyor.
Önsözden
Yayimcinin NotuKarl Marxin Yabancilasma ile ilgili metinlerinden hazirlanan bu derleme Yabancilasma adi ile Sol Yayinlari tarafindan basilmistir.
ICINDEKILER
9 Derleyenin Sunus Notu
YAHUDI SORUNU
13 Hiristiyanligin Tam Bir Din Olarak, Insanin Kendisine ve Dogaya Yabancilasmasini Teorik Bakimdan Tamamlamasi
HEGELIN HUKUK FELSEFESININ ELESTIRISINE KATKI. GIRIS
16 Elestiri, Zincirleri, Her Yanini Örten Imgesel Ciceklerden, Insan Süssüz ve Umut Kirici Zincirler Tasisin Diye Degil, Ama Onlari Atsin ve Canli Cicegi Devsirsin Diye Arindirdi
1844 ELYAZMALARI
19 Isci, Kendi Emek Ürünü Karsisinda, Yabanci Bir Nesne Karsisindaki ile Ayni Iliski Icindedir
35 Fizyokrasi, Yalnizca Toprak Mülkiyetini, Yabancilasmis Insan Durumuna Getirir
40 Insanal Özyabancilasmanin Kaldirilisi Komünizm
44 Özel Mülkiyet Bizi Öylesine Aliklastirmistir ve Sinirli Kilmistir ki Bir Nesne Ancak Ona Malik Oldugumuz Zaman Bizimdir
50 Sosyalizm Insanin Özsel Gücünün Yeni Belirtisi ve Insanal Özün Yeni Bir Zenginlesmesi
54 Isbölümü, Emegin Toplumsal Özlügünün Yabancilasma Cercevesi Icindeki Iktisadi Disavurumudur
55 Feuerbach, Felsefenin, Insan Yabancilasmasinin Bir Baska Bicimi Oldugunu Tanitlar
57 Görüngübilimde Görünen Cesitli Yabancilasma Bicimleri, Bilincin ve Özbilincin Cesitli Bicimlerinden Baska Bir Sey Degil
66 Hegelin Yanlis Olguculugunun ve Görünüsten Baska Bir Sey Olmayan Elestiriciliginin Kökü
KUTSAL AILE
78 Bay Edgar, Tikel Bir Varlik Durumuna Getirdigi Sevgiyi Insandan Ayirarak ve Ona Bagimsiz Bir Varolus Vererek, Sevgiyi Bir Tanri Yapar
79 Proletaryada Insan, Gercekte Kendi Kendini Yitirmis Ama Ayni Zamanda da Bu Yitirmenin Teorik Bilincini de Kazanmistir
84 Proudhon Iktisadi Yabancilasmayi, Iktisadi Yabancilasma Cercevesinde Kaldirir
87 Onlar Mülkiyetin, Sermayenin, Paranin, Ücretli Emegin vb., Varliklarinin Yabancilasmasinin Somut Sonuclari Olduklarini Bilirler
90 Ayaga Kalmak Icin Düsüncede Ayaga Kalkmak Yetmez
93 Kendi Yasaminin, Örnegin Mülkiyet, Sanayi, Din, vb. Gibi Kendisine Yabancilasmis Ögelerinin Dizginsiz Hareketini Kendi Öz Özgürlügü Olarak Gören Bireyin Görünüste Bireysel Bagimsizligi, Gercekte Onun Köleligi ve Insandisiligidir
FEUERBACH ÜZERINE TEZLER
96 Feuerbach, Dinsel Özyabancilasma Olgusundan, Dünyanin Biri Dinsel Dünya, Öteki Cismani Dünya Olmak Üzere Ikilesmesi Olgusundan Hareket Eder
ALMAN IDEOLOJISI
97 Yabancilasmanin Katlanilmaz Bir Güc Haline Gelmesi ve Ortadan Kaldirilmasi
103 Bugün Öz Faaliyet ile Maddi Yasamin Üretimi Öylesine Birbirinden Ayrilmistir ki, Maddi Yasam Amac Gibi Görünmekte ve Maddi Yasamin Üretimi, Yani Calisma da Arac Gibi Görünmektedir
107 Bireylerin Iliskilerinin Kendilerine Karsi Bir Özerklige Ulasmasi
GRUNDRISSE
109 Para Toplumun Gezen Rehini Olarak Ise Yarar, Bireyler Onun Kendi Toplumsal Iliskisini Nesne Olarak Kendilerine Yabancilastirdiklari Icin Toplumsal Bir Özellige Sahip Olur
117 Isci, Sermayenin Gücü Olarak, Ötekinin Erki Olarak, Emeginin Yaratici Gücü Ölcüsünde Yoksullasir
120 Nesnelesmis Emek, Canli Emek Tarafindan Kendi Ruhu ile Donatilmistir ve Onun Karsisinda Yabanci Bir Güc Olarak Yerlesmistir
128 Nesnelesmis Ötekinin Emegi Üzerinde Mülkiyet, Canli Ötekinin Emegini Maledinmenin Tek Kosulu Olarak Ortaya Cikar
131 Emegin Nesnel Kosullari, Canli Emek-Gücü Karsisinda Öznel Varolus Kazanir
133 Sermaye, Ötekinin Emeginin Mülkiyeti Olarak ve Giderek Egemen Özne Olarak Ortaya Cikar
135 Insanin Icinde Yatanin Eksiksiz Gelistirilmesi, Burjuva Iktisadinda Toptan Yabancilasma Olarak, Kendinde Amacin Tümüyle Dissal Bir Zorlamaya Kurban Edilisi Olarak Görünür
138 Egemenlik Iliskisi, Bir Baskasinin Iradesinin Mülk Edinilmesini Öngörür
143 Emegin Kendi Nesnel Kosullariyla Bir Kez Daha Kendi Mülkü Olarak Iliski Kurabilmesi Icin, Özel Degisimin Yerini Bir Baska Sistemin Almasi Gerekir
144 Emegin Kendi Nesnel Kosullariyla Iliskisi, Ötekinin Mülkiyetiyle Iliskisi Gibidir Emegin Yabancilasmasi
146 Bireyin Düsünülmüs ya da Imgelenmis Evrenselligi Degil Ama Onun Gercek ve Düsüncel Iliskilerinin Evrenselligi
148 Degisim Kendi Karsitina Dönüsür. Özel Mülkiyet Yasalari, Iscinin Mülksüzlügüne ve Emegine Yabancilasmasina Dönüsür
150 Nesnelesme Süreci, Gercekte, Emek Acisindan Yabancilasma Süreci Olarak ya da Sermaye Acisindan Ötekinin Emeginin Maledinilmesi Olarak Ortaya Cikar
ARTI-DEGER TEORILERI
153 Emegin Maddi Kosulu ile Emek-Gücünün Kendisinin Ayristigi, Birinin Digerine Yabancilastigi Varsayilir
156 Sermaye Ancak Emegin Kendi Maddi Kosullarinin, Bunlar Emege Yabancilastirildigi Zaman, Emek Üzerindeki Gücü Olarak; Ücretli Emegin Bir Kosulu Olarak, Ücretli Emegin Bicimlerinden Yalnizca Biri Olarak Deger Üretir
157 En Basit Bicimlerinde, Kendileri Dogal Ögeler Olan Üretim Kosullarinin Yabancilasmasi
160 Sermaye Bu Bagimsiz Bicimi Kazandiktan Sonra Canli Emek Karsisinda Kapitalistte Kisilesir. Burada Bir Kez Daha, Daha Önce Para Konusu Üzerinde Dururken Fetisizm Terimiyle Adlandirdigimiz Seyle, Iliskinin Tersyüz Edilmesiyle Karsi Karsiya Bulunuyoruz.
164 Emek-Gücü ile Sermaye Biciminde Bagimsiz Hale Gelen Nesnel Emek Kosullari Arasindaki Karsitlik ve Yabancilasma Sürekli Artmaktadir
KAPITAL
166 Katlari Sislerle Kapli Din Aleminde, Insan Beyninin Ürünleri, Bagimsiz Canli Varliklar Gibi Görünür, ve Hem Birbirleriyle, Hem de Insanoglu ile Iliski Icine Girerler. Metalar Aleminde de Durum Aynidir
182 Sermaye Iliskisi, Emekciyi Kendi Emegini Maddelestirdigi Araclarla Karsi Karsiya Koyan Ic Bagintiyi, Yabancilasmanin Ardina Gizler
183 Toplumla Karsitlik Icersinde Bir Nesne, Kapitalistin Güc Kaynagi Olan Bir Sey Biciminde Yabancilasmis, Bagimsiz Toplumsal Bir Güc Sermaye
185 Sermayenin Yabancilasmis Niteliginin, Emekle Olan Karsitliginin, Fiil Sömürü Sürecinin Disinda Bir Yere, Yani Faiz Getiren Sermayeye Aktarilmasi
187 Faiz, Karin, Yani Faal Kapitalistin Isciden Sizdirdigi Arti-Degerin Bir Parcasindan Baska Bir Sey Olmadigi Halde, Simdi Tam Tersine, Faiz, Sanki Sermayenin Tipik Ürünü, Asil Ögesi Olarak Görünür
190 Kar, Üretim Araclarinin Sermayeye Dönüsmesinden, Yani Bu Üretim Araclarinin Gercek Üreticiler Karsisinda Yabancilasmalarindan, Bir Baskasinin Mülkiyeti Olarak, Baskalarinin Arti-Emegine Sirf Bir Elkoyma Olarak Görünür
191 Vülger Ekonomi Politik... Ekonomik Iliskilerin Yabancilasmis Dis Görüntüleri... Seylerin Özü...
193 Özgürlük Alemi, Ancak Emegin Zorunluluk Aleminin Bittigi Yerde Baslar
196 Emek Kosullarinin, Emege Yabancilastirilmasi ve Sermayeye Dönüstürülmesi
198 Emegin Bütün Toplumsal Üretken Gücleri, Emegin Kendisinden Degil de, Sermayenin Rahminden Doguyormus Gibi Göründügü Icin, Sermaye Gizemli Bir Varlik Haline Gelir
200 Arti-Degerin Bir Kismi, Topraga Bagli Göründügü Icin, Arti-Degerin Cesitli Kisimlarinin Karsilikli Yabancilasmasi Tamamlanmis, Icsel Baglar Tamamen Kopmustur